گزارش رویداد جدولیف: ۱۱ تا ۱۵ اسفند ۱۳۹۷ـ موزه ملی علوم و فناوری ایران
به مناسبت سال جهانی جدول دورهای عنصرها، رویداد آموزشی «جدولیف» در شعبه فرهنگان موزه ملی علوم و فناوری ایران برگزار شد. در اين رويداد دانشآموزان در فضايي صميمي و شاد با رقابت، بازي و سرگرمي، با نقش و كاركرد عنصرها در زندگي خود آشنا شدند.
فيلسوفان يوناني ۲۰۰۰ سال قبل اعتقاد داشتند كه همه موجودات و اجسام در جهان از تركيب چهار عنصر آب، باد، خاك و آتش به وجود ميآيد. آنها علاوه بر خواص اجسام، حتي خلقوخو، روحيات و وضعيت سلامت افراد را نيز به نوع تركيب شدن اين عنصرها نسبت ميدادند. امروز در سايه تلاشهاي دانشمندان، از قرن هفدهم تاكنون، ميدانيم كه همه مواد از اتمهاي عنصرهاي شيميايي تشكيل ميشوند. عنصرهايي كه نام بسياري از آنها را روزانه ميشنويم، مانند كربن، اكسيژن، گوگرد، هيدروژن و .... اين عنصرهاي شيميايي كه در حال حاضر ۱۱۸ نوع آنها شناخته شده است و در قالب جدول دورهای طبقهبندی میشود، نقش مهمي در زندگي روزمره و حتي آينده ما دارند.
در این رویداد نیز بازديدكنندگان در چهار گروه با بازيگراني در نقش چهار عنصر کهنِ آب، باد، خاك و آتش همراه شدند تا ۱۱۸ عنصر شيميايي را بشناسند.
هر گروه را علاوه بر بازیگری که در نقش تسهیلگر، وظیفه تهییج و تشویق اعضای گروه به مشارکت بیشتر را به عهده داشت، یک آموزشگر (از کارشناسان موزه) نیز همراهی میکرد. در اولین ایستگاه رویداد دو فیلم آموزشی کوتاه در خصوص شکلگیری و منشأ عنصرها در جهان به نمایش درآمد.
سپس بازدیدکنندگان با عنصرهای تشکیلدهنده بدن انسان، کره زمین و حتی آب و باد و خاک و آتش، در قالب اینفوگرافیک و ماکت آشنا شدند. همچنین در مورد نقش و کارکرد عنصرها در بدن و جایگاه اتمهای عنصرها در سلسله مراتب مقیاسهای عالم (از اتم تا کهکشان) مطالبی آموختند.
در ادامه بازدیدکنندگان وارد بخش پرهیجان رقابتی رویداد شدند؛ بخشی شامل چهار بازی (مدلسازی، شناخت عنصرها، کاربرد عنصرها و پانتومیم) که در هر یک از آنها شرکتکنندگان با مشارکت یکدیگر و داوری آموزشگر تعدادی امتیاز (یا الماس) جمع میکردند تا در صورت دریافت بیشترین الماس برنده رقابت شوند.
بازی مدلسازی
بازی کاربرد عنصرها
در قلب رویداد سازهای از جدول مندلیف قراد داده شده بود که در طول برگزاری مسابقه، مخاطبان برای دریافت اطلاعات تکمیلی در خصوص عناصر ۱۱۸ گانه شیمیایی به آن مراجعه میکردند و در پایان هم پس از دریافت هدایایی فرهنگی از موزه علوم و فناوری، با آن عکس یادگاری میگرفتند.
رویداد جدولیف اولین رویدادی بود که موزه ملي علوم و فناوري در راستاي رسالتي كه براي ترويج علم در ميان همه اقشار جامعه دارد و به مناسبت سال جهاني جدول دورهاي عنصرها (150 سالگي جدول مندليف) براي دانشآموزان دبيرستاني طراحي و اجرا كرد. این موزه برنامههای متنوعی را در طول سال ۱۳۹۸ به همین مناسبت اجرا خواهد کرد.